jueves, 28 de mayo de 2009

TERMAK

Erromatarren garaian, ia etxe guztietan zegoen bainugela bat (balneum), eta bainugelarik ez zuena bainuetxe publikoetara joan zitekeen, hiri nagusi guztietan baitzeuden. Bainuetxe batzuk partikularrek eraikitzen zituzten, negozio gisa ustiatzeko (balnea meritoria); beste batzuk Estatuak eraikitzen zituen, eta handiagoak eta luxuzkoagoak izaten ziren: termak.
Ponpeian hiru terma nagusia aurkitu dituzte:



TERMA STABIANAK



Via Stabiana eta Via dell’Abbondanza gurutatzen dira tokian, aurkitzen dira Terma Stabianak, hirian dauden zaharrenak, IV. mendekoa K.a. Termek zaharberritze prozesu asko izan dituztela ikusten da, azkena 62. urte inguruan. Bi ataletan banatuta zegoen: maskulinoa eta femeninoa. Kalefazio sistema sofistikatu bat zuen: aire beroa zoruaren azpitik eta hormetatik igarotzen zen.
Atal maskulinoa nahiz femeninoa janzteko gela bat zuten (apodyrium), gela bat ur epeleko pistinarekin (tepidarium) eta beste bat ure beroarekin (calidarium). Gainera beste instalazio batzuk ere bazeuden: gimnasio bat eta pistina handi bat aire librean igeri egiteko.


TERMA ZENTRALAK

Terma zentralak handituak izan ziren 62an izandako terremotoaren ondoren eta 79ko oraindik ez zeuden guztiz bukaturik. Gizonentzat bakarrik eginak ziren. Ez zuten frigidarium-ik, baina beste termak ez zuten zerbitzu bat zeukaten: laconicum-a. Sauna moduko bat lurrun bainuak hartzeko haize bero eta lehorrarekin. Bere argitasun eta bolumenarengatik, eta baita ere bere ginasio handi eta eginiko material onengatik, hiri handietako termekin parekatu daiteke, Erromakoekin adibidez.



FOROKO TERMAK

Foroko termak hiriko handienak izateaz gain, interes handikoak dira daukan dekorazio dotorearengatik eta calidariumaren eta gizonezko atalean dagoen tepidariumaren egoera onaregatik.

Bi korredorek apodyterium-a frigidarium-a elkartzen dituzte. Tepidariumaean K.a. lehen mendeko iztuku mehe bat aurkitzen da. Terma hauetan ere, sutontzi handi bat aurkitzen da lekua berotzeko balio zuena. Tepidariumetik bainu epeletara joan daiteke zuzenean (calidariumera). Gela honek bi bainera ditu: alveus eta labrum.


No hay comentarios: